به عنوان یک پزشک متخصص قلب و عروق، همواره بر اهمیت پیشگیری و تشخیص زودهنگام بیماریهای قلبی و عروقی تاکید داشتهام. یکی از ابزارهای ساده و غیرتهاجمی که به ما در این راستا کمک میکند، شاخص مچ پا و بازو (ABI) است. این تست، اطلاعات ارزشمندی در مورد جریان خون در پاها و سلامت شریانها به ما میدهد و میتواند زنگ خطری برای تشخیص بیماریهای جدی مانند بیماری شریان محیطی (PAD) باشد.
در طول سالها، بیماران بسیاری را ملاقات کردهام که با علائمی مانند درد پا هنگام راه رفتن، بیحسی در پاها، یا زخمهایی که التیام نمییابند، به مطب مراجعه کردهاند. در بسیاری از این موارد، تشخیص PAD با انجام تست ABI امکانپذیر شده است. تشخیص زودهنگام PAD اهمیت زیادی دارد، زیرا درمانهای موجود میتوانند از پیشرفت بیماری جلوگیری کرده و کیفیت زندگی بیماران را به طور قابل توجهی بهبود بخشند.
اما چرا انجام تست ABI برای بیماران در معرض خطر بیماریهای قلبی و عروقی مهم است؟ بیماران مبتلا به دیابت، فشار خون بالا، کلسترول بالا، سیگاریها و افراد با سابقه خانوادگی بیماری قلبی و عروقی، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به PAD قرار دارند. این افراد باید به طور منظم تحت نظر پزشک باشند و تستهای تشخیصی لازم، از جمله تست ABI، را انجام دهند.
در این راهنمای جامع، به بررسی دقیق ABI، نحوه انجام آن، تفسیر نتایج و اقدامات لازم پس از تشخیص خواهیم پرداخت. هدف من، افزایش آگاهی شما، بیماران عزیز، و کمک به شما در حفظ سلامت قلب و عروق است. با آگاهی از خطرات و انجام اقدامات پیشگیرانه، میتوانید از ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی جلوگیری کرده و زندگی سالمتری داشته باشید.
شاخص مچ پا و بازو (ABI) چیست؟
شاخص مچ پا و بازو (ABI) یک تست بسیار ساده و بدون درد است که به ما کمک میکند تا جریان خون در پاها و بازوهای شما را بررسی کنیم. به زبان ساده، ABI در واقع یک نسبت است؛ نسبتی بین فشار خون مچ پایتان و فشار خون بازویتان.
چطور محاسبه میشود؟
تصور کنید که پزشک یا تکنسین فشار خون شما را هم در بازو و هم در مچ پا اندازه میگیرد. این کار با استفاده از یک دستگاه فشارسنج معمولی انجام میشود.
- فشار خون بازو: ابتدا، فشار خون در هر دو بازوی شما اندازه گرفته میشود.
- فشار خون مچ پا: سپس، فشار خون در هر دو مچ پای شما اندازه گرفته میشود.
- محاسبه شاخص: حالا، برای محاسبه ABI، فشار خون مچ پای شما بر فشار خون بازوی شما تقسیم میشود. این کار برای هر دو پا به صورت جداگانه انجام میشود و در نهایت، بالاترین عدد به دست آمده از هر دو پا به عنوان ABI شما در نظر گرفته میشود.
مثال:
- اگر فشار خون بازوی شما 120/80 باشد و فشار خون مچ پایتان 90/60 باشد، ABI شما به صورت زیر محاسبه میشود: 90/60 ÷ 120/80 = 0.75
چرا این نسبت مهم است؟
در حالت طبیعی، فشار خون در مچ پا باید تقریباً برابر با فشار خون بازو باشد. اگر این نسبت پایین باشد، به این معنی است که جریان خون در پاها به خوبی انجام نمیشود و ممکن است نشانهای از انسداد یا باریک شدن شریانها در پاها باشد. این کاهش جریان خون میتواند به دلیل بیماریهایی مانند تصلب شرایین یا بیماری شریان محیطی (PAD) باشد که در ادامه بیشتر درباره آنها صحبت خواهیم کرد.
نحوه انجام تست ABI

تست شاخص مچ پا و بازو (ABI) یک روش غیرتهاجمی و کاملاً بیخطر است که معمولاً در مطب پزشک یا کلینیک انجام میشود. کل فرایند حدود 10 تا 20 دقیقه طول میکشد و نیازی به آمادگی خاصی ندارد. در اینجا مراحل انجام تست را به صورت گام به گام توضیح میدهم:
1. آمادهسازی بیمار:
- استراحت: ابتدا از شما خواسته میشود تا به مدت 5 تا 10 دقیقه به صورت آرام استراحت کنید. این کار به شل شدن عروق خونی کمک میکند و دقت نتایج را افزایش میدهد.
- پوشیدن لباس مناسب: بهتر است لباس راحت و گشاد بپوشید تا بتوانید به راحتی دراز بکشید و پاها و بازوهای شما در دسترس باشند.
- توضیحات پزشک: پزشک یا تکنسین، هدف از انجام تست و نحوه انجام آن را برای شما توضیح میدهد تا از هرگونه نگرانی و استرس جلوگیری شود.
2. اندازهگیری فشار خون بازو:
- بستن کاف فشارسنج: ابتدا، یک کاف فشارسنج دور بازوی شما بسته میشود.
- اندازهگیری فشار خون: پزشک یا تکنسین با استفاده از یک دستگاه فشارسنج، فشار خون بازوی شما را اندازه میگیرد. این کار برای هر دو بازو به صورت جداگانه انجام میشود.
3. اندازهگیری فشار خون مچ پا:
- بستن کاف فشارسنج: سپس، یک کاف فشارسنج دور مچ پای شما بسته میشود.
- یافتن نبض: پزشک یا تکنسین نبض مچ پای شما را پیدا میکند.
- اندازهگیری فشار خون: با استفاده از یک دستگاه فشارسنج مخصوص، فشار خون مچ پای شما اندازه گرفته میشود. این کار برای هر دو پا به صورت جداگانه انجام میشود.
4. محاسبه ABI:
- تقسیم فشار خون: در نهایت، پزشک یا تکنسین فشار خون مچ پای شما را بر فشار خون بازوی شما تقسیم میکند تا شاخص ABI شما محاسبه شود.
آیا تست درد دارد؟
خیر، تست ABI هیچ دردی ندارد. تنها چیزی که ممکن است احساس کنید، فشار کاف فشارسنج بر بازو و مچ پای شماست که این فشار نیز موقتی و قابل تحمل است.
آیا عوارضی دارد؟
تست ABI یک روش ایمن و بدون عارضه است. در موارد نادر، ممکن است در محل بستن کاف فشارسنج، کمی کبودی یا ناراحتی موقتی ایجاد شود که به سرعت برطرف میشود.
مهم: در طول انجام تست، در صورت احساس هرگونه ناراحتی، حتماً به پزشک یا تکنسین اطلاع دهید.
چرا پزشک شاخص مچ پا و بازو (ABI) را درخواست میکند؟
پزشک شما ممکن است درخواست انجام تست شاخص مچ پا و بازو (ABI) را به دلایل مختلفی داشته باشد. این تست ابزاری ارزشمند برای تشخیص و ارزیابی بیماریهای قلبی و عروقی است و به ما کمک میکند تا از سلامت عروق شما اطمینان حاصل کنیم. در ادامه به مهمترین دلایل درخواست این تست اشاره میکنم:
1. تشخیص بیماری شریان محیطی (PAD):
شایعترین دلیل درخواست تست ABI، تشخیص بیماری شریان محیطی (PAD) است. PAD یک بیماری جدی است که در اثر تجمع پلاک در شریانهای پاها ایجاد میشود و باعث کاهش جریان خون به پاها و ایجاد علائمی مانند درد پا هنگام راه رفتن، بیحسی و خستگی در پاها میشود. تست ABI میتواند به تشخیص PAD در مراحل اولیه کمک کند، حتی قبل از ظاهر شدن علائم.
2. ارزیابی خطر بیماری قلبی و عروقی:
PAD اغلب با سایر بیماریهای قلبی و عروقی مانند بیماری عروق کرونر قلب، سکته قلبی و سکته مغزی همراه است. بنابراین، انجام تست ABI میتواند به ارزیابی خطر ابتلا به این بیماریها کمک کند. اگر نتایج تست ABI غیرطبیعی باشد، پزشک ممکن است تستهای تشخیصی بیشتری را برای بررسی سلامت قلب و عروق شما تجویز کند.
3. پیگیری وضعیت بیماران مبتلا به بیماریهای قلبی و عروقی:
اگر شما مبتلا به PAD یا سایر بیماریهای قلبی و عروقی هستید، پزشک ممکن است به طور منظم تست ABI را برای پیگیری وضعیت شما و ارزیابی اثربخشی درمان تجویز کند. این تست به ما کمک میکند تا از پیشرفت بیماری جلوگیری کنیم و کیفیت زندگی شما را بهبود بخشیم.
4. ارزیابی بیماران قبل از جراحی:
در برخی موارد، پزشک ممکن است قبل از انجام جراحیهای عروقی یا سایر جراحیها، تست ABI را برای ارزیابی سلامت عروق شما و اطمینان از آمادگی شما برای جراحی تجویز کند.
5. بررسی علائم غیرقابل توضیح پا:
اگر شما علائمی مانند درد پا، بیحسی یا خستگی در پاها دارید که علت مشخصی ندارند، پزشک ممکن است تست ABI را برای بررسی سلامت عروق شما تجویز کند.
به طور کلی، تست ABI یک روش ساده، غیرتهاجمی و ایمن است که میتواند اطلاعات ارزشمندی در مورد سلامت قلب و عروق شما ارائه دهد و به ما کمک کند تا از ابتلا به بیماریهای جدی جلوگیری کنیم.
بیماری شریان محیطی (PAD) چیست؟
بیماری شریان محیطی (Peripheral Artery Disease یا PAD) یک بیماری جدی است که در اثر تجمع پلاک (چربی، کلسترول و سایر مواد) در دیواره شریانهای پاها و بازوها ایجاد میشود. این تجمع پلاک باعث باریک شدن شریانها و کاهش جریان خون به اندامها میشود. PAD بیشتر در پاها شایع است و میتواند منجر به درد، بیحسی و خستگی در پاها شود.
علائم بیماری شریان محیطی (PAD):
بسیاری از افراد مبتلا به PAD هیچ علائمی ندارند، به ویژه در مراحل اولیه بیماری. با این حال، با پیشرفت بیماری، علائم زیر ممکن است ظاهر شوند:
- درد پا هنگام راه رفتن (کلودیکاسیون): شایعترین علامت PAD، درد پا هنگام راه رفتن، بالا رفتن از پله یا ورزش کردن است. این درد معمولاً در عضلات ساق پا یا ران رخ میدهد و با استراحت برطرف میشود.
- بیحسی یا ضعف در پاها: ممکن است بیحسی، سوزن سوزن شدن یا ضعف در پاها و انگشتان پا احساس کنید.
- تغییر رنگ پوست پا: پوست پا ممکن است سرد، رنگپریده یا کبود شود.
- زخمهایی که التیام نمییابند: زخمها یا تاولهای روی پا ممکن است به کندی التیام یابند یا اصلاً التیام نیافته و عفونی شوند.
- کاهش ضربان نبض در پا: ممکن است ضربان نبض در پا یا انگشتان پا ضعیف یا غیرقابل لمس باشد.
- سردی پا: پاها ممکن است سرد و بیحس باشند، حتی در هوای گرم.
ارتباط PAD با ABI:
همانطور که قبلاً توضیح داده شد، تست شاخص مچ پا و بازو (ABI) یک ابزار مهم برای تشخیص PAD است. در افراد مبتلا به PAD، جریان خون به پاها کاهش یافته است و بنابراین، نسبت فشار خون مچ پا به فشار خون بازو (ABI) پایینتر از حد طبیعی خواهد بود.
- ABI طبیعی: معمولاً بالاتر از 0.9 است.
- ABI پایین (0.4 تا 0.9): نشاندهنده PAD خفیف تا متوسط است.
- ABI بسیار پایین (زیر 0.4): نشاندهنده PAD شدید است.
تست ABI به پزشک کمک میکند تا شدت PAD را ارزیابی کند و تصمیم بگیرد که چه نوع درمان مناسبی برای شما تجویز کند. اگر فکر میکنید ممکن است مبتلا به PAD باشید، حتماً با پزشک خود مشورت کنید. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب میتواند از پیشرفت بیماری و عوارض جدی آن جلوگیری کند.
ارتباط ABI با بیماریهای قلبی
بیماری شریان محیطی (PAD) و بیماریهای قلبی اغلب با یکدیگر مرتبط هستند. PAD نشاندهنده تصلب شرایین (سخت شدن و باریک شدن عروق خونی) در پاها است، اما این تصلب شرایین میتواند سایر عروق بدن، از جمله عروق قلب و مغز را نیز تحت تأثیر قرار دهد. به همین دلیل، افراد مبتلا به PAD در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی دیگر قرار دارند.
چگونه ABI با افزایش خطر سکته قلبی مرتبط است؟
- تصلب شرایین سراسری: همانطور که قبلاً اشاره شد، تصلب شرایین در PAD اغلب سراسری است و عروق قلب را نیز تحت تأثیر قرار میدهد. این امر میتواند منجر به کاهش جریان خون به قلب و افزایش خطر بیماری عروق کرونر قلب، آنژین صدری و سکته قلبی شود.
- افزایش التهاب: PAD با افزایش التهاب در بدن همراه است. این التهاب میتواند به آسیب عروق خونی کمک کند و خطر سکته قلبی را افزایش دهد.
- تشکیل لخته خون: PAD میتواند خطر تشکیل لخته خون در عروق خونی را افزایش دهد. این لختههای خون میتوانند به قلب منتقل شده و باعث سکته قلبی شوند.
چگونه ABI با افزایش خطر سکته مغزی مرتبط است؟
- تصلب شرایین: تصلب شرایین در عروق مغزی میتواند منجر به کاهش جریان خون به مغز و افزایش خطر سکته مغزی شود.
- تشکیل پلاک: پلاکهای موجود در عروق خونی میتوانند پاره شده و باعث تشکیل لخته خون شوند. این لختههای خون میتوانند به مغز منتقل شده و باعث سکته مغزی شوند.
سایر بیماریهای قلبی مرتبط با ABI پایین:
- نارسایی قلبی: PAD میتواند منجر به نارسایی قلبی شود، زیرا قلب مجبور است برای پمپاژ خون به اندامها سختتر کار کند.
- آریتمی قلبی: PAD میتواند خطر ابتلا به آریتمی قلبی (ضربان نامنظم قلب) را افزایش دهد.
اهمیت بررسی ABI:
تست شاخص مچ پا و بازو (ABI) به پزشک کمک میکند تا خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی را در افراد مبتلا به PAD ارزیابی کند. اگر نتایج تست ABI غیرطبیعی باشد، پزشک ممکن است تستهای تشخیصی بیشتری را برای بررسی سلامت قلب و عروق شما تجویز کند و درمان مناسب را برای شما تجویز کند. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب میتواند از پیشرفت بیماری و عوارض جدی آن جلوگیری کند.
نتایج تست ABI و تفسیر آنها

تفسیر نتایج تست شاخص مچ پا و بازو (ABI) به پزشک کمک میکند تا وضعیت سلامت عروق شما را ارزیابی کند و تصمیم بگیرد که آیا نیاز به بررسیهای بیشتر دارید یا خیر. در اینجا به نحوه تفسیر نتایج ABI میپردازیم:
1. ABI طبیعی:
- محدوده: معمولاً بین 1.1 تا 1.4 در نظر گرفته میشود.
- تفسیر: این نتیجه نشاندهنده جریان خون طبیعی در پاها و بازوها است و به این معنی است که شریانهای شما به خوبی کار میکنند. با این حال، حتی در صورت داشتن ABI طبیعی، ممکن است باز هم نیاز به پیگیری منظم توسط پزشک داشته باشید، به ویژه اگر عوامل خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی دارید.
2. ABI پایین (زیر 0.9):
- محدوده: کمتر از 0.9 است.
- تفسیر: این نتیجه نشاندهنده کاهش جریان خون به پاها است و میتواند نشاندهنده وجود بیماری شریان محیطی (PAD) باشد. شدت PAD با توجه به مقدار ABI تعیین میشود:
- ABI بین 0.4 تا 0.9: PAD خفیف تا متوسط است.
- ABI زیر 0.4: PAD شدید است.
- ABI نزدیک به 0: نشاندهنده انسداد شدید شریانها و خطر از دست دادن اندام است.
- اقدامات لازم: اگر نتایج تست ABI شما پایین باشد، پزشک ممکن است تستهای تشخیصی بیشتری را برای بررسی شدت PAD و تعیین بهترین روش درمان تجویز کند.
3. ABI بالا (بالاتر از 1.4):
- تفسیر: این نتیجه معمولاً نشاندهنده تصلب شرایین است. تصلب شرایین به این معنی است که شریانهای شما سخت و غیرالاستیک شدهاند. این امر میتواند جریان خون را کاهش دهد و خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی را افزایش دهد. ABI بالا همچنین میتواند در افراد مبتلا به دیابت یا بیماری کلیوی دیده شود.
- اقدامات لازم: اگر نتایج تست ABI شما بالا باشد، پزشک ممکن است تستهای تشخیصی بیشتری را برای بررسی شدت تصلب شرایین و تعیین بهترین روش درمان تجویز کند.
مهم: تفسیر دقیق نتایج تست ABI باید توسط پزشک انجام شود. پزشک با توجه به تاریخچه پزشکی، علائم و سایر عوامل خطر شما، میتواند بهترین تصمیم را برای مدیریت سلامت عروق شما بگیرد.
ABI طبیعی
داشتن شاخص مچ پا و بازو (ABI) در محدوده طبیعی، خبر خوبی برای سلامت قلب و عروق شماست! این نتیجه نشاندهنده این است که جریان خون در پاها و بازوها به خوبی انجام میشود و شریانهای شما به طور کلی سالم و عملکردی هستند.
محدوده ABI طبیعی:
به طور معمول، محدوده ABI طبیعی بین 1.1 تا 1.4 در نظر گرفته میشود. این محدوده بر اساس نسبت فشار خون مچ پا به فشار خون بازو محاسبه میشود.
- ABI = فشار خون مچ پا / فشار خون بازو
معنای ABI طبیعی برای سلامت قلب و عروق:
- عدم وجود انسداد: یک ABI طبیعی نشاندهنده این است که هیچ انسداد قابل توجهی در شریانهای پاها و بازوها وجود ندارد.
- جریان خون کافی: این نتیجه نشان میدهد که خون به طور کافی به پاها و بازوها میرسد و نیازهای بافتی آنها را برآورده میکند.
- کاهش خطر بیماریهای قلبی و عروقی: داشتن ABI طبیعی به طور کلی نشاندهنده کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی مانند بیماری شریان محیطی (PAD)، بیماری عروق کرونر قلب و سکته مغزی است.
آیا داشتن ABI طبیعی به معنای عدم نیاز به پیگیری است؟
خیر، حتی با داشتن ABI طبیعی، باز هم مهم است که به طور منظم توسط پزشک خود پیگیری شوید، به ویژه اگر عوامل خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی دارید. این عوامل خطر شامل موارد زیر هستند:
- دیابت
- فشار خون بالا
- کلسترول بالا
- سیگار کشیدن
- سابقه خانوادگی بیماریهای قلبی و عروقی
- چاقی
- کم تحرکی
پزشک شما ممکن است توصیه کند که به طور منظم تستهای تشخیصی دیگری را برای بررسی سلامت قلب و عروق خود انجام دهید و تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد کنید تا خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی را کاهش دهید.
ABI پایین (زیر 0.9)
داشتن شاخص مچ پا و بازو (ABI) کمتر از 0.9 نشاندهنده یک علامت هشداردهنده است و نیاز به بررسیهای بیشتر برای تشخیص و درمان بیماری شریان محیطی (PAD) دارد. این نتیجه به این معنی است که جریان خون به پاها کاهش یافته است و ممکن است شریانهای شما باریک شده یا مسدود شده باشند.
چرا ABI پایین مهم است؟
- تشخیص PAD: ABI پایین اولین قدم برای تشخیص PAD است. PAD یک بیماری جدی است که میتواند منجر به درد پا هنگام راه رفتن، بیحسی، زخمهایی که التیام نمییابند و حتی از دست دادن اندام شود.
- افزایش خطر بیماریهای قلبی و عروقی: PAD اغلب با سایر بیماریهای قلبی و عروقی مانند بیماری عروق کرونر قلب و سکته مغزی همراه است. داشتن ABI پایین نشاندهنده افزایش خطر ابتلا به این بیماریها است.
- نیاز به درمان: PAD معمولاً قابل درمان است، اما درمان زودهنگام میتواند از پیشرفت بیماری و عوارض جدی آن جلوگیری کند.
چه اقداماتی باید انجام داد؟
اگر نتایج تست ABI شما پایین باشد، پزشک ممکن است تستهای تشخیصی بیشتری را برای بررسی شدت PAD و تعیین بهترین روش درمان تجویز کند. این تستها ممکن شامل موارد زیر باشند:
- تست پیادهروی: برای بررسی درد پا هنگام راه رفتن.
- داپلر داپلکس: برای بررسی جریان خون در شریانها.
- آنژیوگرافی: برای تصویربرداری از شریانها و تشخیص انسدادها.
درمان PAD:
درمان PAD بستگی به شدت بیماری دارد و ممکن شامل موارد زیر باشد:
- تغییر سبک زندگی: شامل ترک سیگار، ورزش منظم، رژیم غذایی سالم و کاهش وزن.
- دارودرمانی: شامل داروهایی برای کاهش کلسترول، کنترل فشار خون و جلوگیری از تشکیل لخته خون.
- جراحی: در موارد شدید، ممکن است نیاز به جراحی برای باز کردن شریانهای مسدود شده باشد.
مهم: اگر نتایج تست ABI شما پایین باشد، حتماً با پزشک خود مشورت کنید تا تشخیص دقیق داده شود و بهترین روش درمان برای شما تعیین شود. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب میتواند از پیشرفت بیماری و عوارض جدی آن جلوگیری کند.
چه کسانی باید ABI انجام دهند؟

انجام تست شاخص مچ پا و بازو (ABI) برای افرادی که در معرض خطر ابتلا به بیماری شریان محیطی (PAD) و سایر بیماریهای قلبی و عروقی هستند، بسیار مهم است. با تشخیص زودهنگام PAD میتوان از پیشرفت بیماری و عوارض جدی آن جلوگیری کرد.
بر اساس نظر متخصصین و اطلاعات آماری، گروههای زیر باید ABI انجام دهند:
- افراد مبتلا به دیابت: افراد مبتلا به دیابت به دلیل آسیب عصبی و عروقی، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به PAD قرار دارند. طبق آمار، 10 تا 20 درصد از افراد مبتلا به دیابت، PAD دارند. (منبع: انجمن دیابت آمریکا)
- افراد مبتلا به فشار خون بالا: فشار خون بالا میتواند به عروق خونی آسیب برساند و خطر ابتلا به PAD را افزایش دهد.
- افراد مبتلا به کلسترول بالا: کلسترول بالا میتواند باعث تجمع پلاک در عروق خونی شود و خطر ابتلا به PAD را افزایش دهد.
- سیگاریها: سیگار کشیدن به عروق خونی آسیب میرساند و خطر ابتلا به PAD را به طور قابل توجهی افزایش میدهد. سیگاریها چهار برابر بیشتر از افراد غیرسیگاری PAD دارند. (منبع: بنیاد قلب آمریکا)
- افراد با سابقه خانوادگی بیماری قلبی و عروقی: اگر یکی از اعضای خانواده شما سابقه بیماری قلبی و عروقی دارد، شما در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به PAD قرار دارید.
- افراد بالای 65 سال: با افزایش سن، خطر ابتلا به PAD افزایش مییابد.
- افراد با علائم PAD: اگر علائمی مانند درد پا هنگام راه رفتن، بیحسی، تغییر رنگ پوست پا یا زخمهایی که التیام نمییابند دارید، باید ABI انجام دهید.
- افراد دارای چاقی: چاقی با افزایش خطر ابتلا به PAD همراه است.
- افراد با کمتحرکی: کمتحرکی خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی از جمله PAD را افزایش میدهد.
بر اساس دستورالعملهای انجمن قلب آمریکا، انجام ABI برای افراد بالای 50 سال که دارای یک یا چند عامل خطر هستند، توصیه میشود.
توجه: تصمیمگیری در مورد نیاز به انجام ABI باید توسط پزشک و با توجه به تاریخچه پزشکی، علائم و عوامل خطر شما انجام شود.
آمادهسازی قبل از انجام تست ABI
انجام تست شاخص مچ پا و بازو (ABI) یک روش ساده و غیرتهاجمی است، اما برای اطمینان از دقت نتایج، رعایت برخی نکات در مورد آمادهسازی قبل از انجام تست ضروری است.
راهنمایی برای بیماران:
- پرهیز از مصرف کافئین: حداقل 12 ساعت قبل از انجام تست، از مصرف کافئین (مانند قهوه، چای، نوشابههای انرژیزا و شکلات) خودداری کنید. کافئین میتواند باعث انقباض عروق خونی شود و بر نتایج تست تاثیر بگذارد.
- پرهیز از سیگار کشیدن: حداقل 2 ساعت قبل از انجام تست، سیگار نکشید. نیکوتین موجود در سیگار میتواند باعث انقباض عروق خونی شود و بر نتایج تست تاثیر بگذارد.
- پرهیز از مصرف داروهای خاص:
- داروهای وازواکتیو: اگر داروی وازواکتیو (دارویی که باعث گشاد شدن عروق خونی میشود) مصرف میکنید، قبل از انجام تست به پزشک خود اطلاع دهید. پزشک شما ممکن است از شما بخواهد که قبل از انجام تست مصرف این دارو را قطع کنید.
- داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs): مصرف داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (مانند ایبوپروفن و ناپروکسن) میتواند بر نتایج تست تاثیر بگذارد. اگر این داروها را مصرف میکنید، قبل از انجام تست به پزشک خود اطلاع دهید.
- خوردن و نوشیدن: قبل از انجام تست نیازی به ناشتا بودن نیست، اما از خوردن یا نوشیدن غذاهای سنگین و پرچرب خودداری کنید.
- لباس مناسب: لباس راحت و گشاد بپوشید تا بتوانید به راحتی دراز بکشید و پاها و بازوهای شما در دسترس باشند.
- استراحت: قبل از انجام تست حداقل 5 تا 10 دقیقه به صورت آرام استراحت کنید. این کار به شل شدن عروق خونی کمک میکند و دقت نتایج را افزایش میدهد.
- اطلاعرسانی به پزشک: اگر هر گونه بیماری زمینهای دارید یا داروی خاصی مصرف میکنید، قبل از انجام تست به پزشک خود اطلاع دهید.
مهم: رعایت این نکات به پزشک کمک میکند تا نتایج دقیقتری به دست آورد و تشخیص صحیحتری داشته باشد. در صورت داشتن هر گونه سوال یا ابهام، قبل از انجام تست با پزشک خود مشورت کنید.
خطرات احتمالی تست ABI
تست شاخص مچ پا و بازو (ABI) یک روش بسیار ایمن و غیرتهاجمی است و عوارض جانبی جدی به ندرت گزارش شدهاند. با این حال، مانند هر روش تشخیصی دیگری، ممکن است خطرات احتمالی وجود داشته باشد که بیماران باید از آنها آگاه باشند.
خطرات احتمالی:
- درد خفیف در محل اندازهگیری فشار خون: شایعترین عارضه جانبی تست ABI، درد خفیف در محل بستن کاف فشار خون است. این درد معمولاً موقتی است و پس از برداشتن کاف فشار خون برطرف میشود.
- کبودی: در برخی موارد، ممکن است در محل بستن کاف فشار خون کبودی ایجاد شود. این کبودی معمولاً خفیف است و پس از چند روز برطرف میشود.
- تغییر رنگ پوست: در موارد نادر، ممکن است پوست در محل بستن کاف فشار خون به رنگ سفید یا آبی درآید. این تغییر رنگ معمولاً موقتی است و پس از برداشتن کاف فشار خون برطرف میشود.
- احساس ناراحتی: برخی افراد ممکن است در طول انجام تست احساس ناراحتی کنند.
- عوارض نادر: در موارد بسیار نادر، ممکن است عوارض جدیتری مانند آسیب عصبی یا عفونت ایجاد شود.
نحوه مدیریت خطرات:
- درد خفیف: اگر در طول انجام تست احساس درد خفیف میکنید، به پزشک یا تکنسین خود اطلاع دهید. آنها ممکن است کاف فشار خون را کمی شلتر کنند یا موقعیت آن را تغییر دهند.
- کبودی: اگر پس از انجام تست کبودی ایجاد شد، میتوانید از کمپرس سرد استفاده کنید.
- تغییر رنگ پوست: اگر پوست شما در طول انجام تست تغییر رنگ داد، به پزشک یا تکنسین خود اطلاع دهید. آنها ممکن است کاف فشار خون را برداشتن و یا موقعیت آن را تغییر دهند.
- احساس ناراحتی: اگر در طول انجام تست احساس ناراحتی میکنید، به پزشک یا تکنسین خود اطلاع دهید.
- در صورت بروز هر گونه عارضه غیرمعمول: در صورت بروز هر گونه عارضه غیرمعمول پس از انجام تست، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید.
مهم: تست ABI معمولاً برای افراد بدون عارضه خطرناک نیست. با این حال، در صورت داشتن هر گونه بیماری زمینهای یا مصرف داروی خاص، قبل از انجام تست به پزشک خود اطلاع دهید.
درمان بیماری شریان محیطی (PAD) بعد از تشخیص با ABI

تشخیص بیماری شریان محیطی (PAD) با تست شاخص مچ پا و بازو (ABI) اولین قدم برای مدیریت این بیماری است. خوشبختانه، PAD معمولاً قابل درمان است و با تغییر سبک زندگی، دارودرمانی و در برخی موارد جراحی میتوان از پیشرفت بیماری جلوگیری کرد و کیفیت زندگی را بهبود بخشید.
روشهای درمانی PAD:
تغییر سبک زندگی:
- ورزش: ورزش منظم (مانند پیادهروی) میتواند به بهبود جریان خون در پاها و کاهش درد کمک کند. قبل از شروع هر برنامه ورزشی، با پزشک خود مشورت کنید.
- ترک سیگار: سیگار کشیدن به عروق خونی آسیب میرساند و خطر ابتلا به PAD را افزایش میدهد. ترک سیگار بهترین کاری است که میتوانید برای سلامت خود انجام دهید.
- رژیم غذایی سالم: یک رژیم غذایی سالم و کمچرب میتواند به کاهش کلسترول و فشار خون کمک کند.
- کنترل وزن: اضافه وزن خطر ابتلا به PAD را افزایش میدهد.
- مدیریت دیابت: اگر دیابت دارید، باید قند خون خود را به خوبی کنترل کنید.
دارودرمانی:
- داروهای ضد پلاک: داروهای ضد پلاک میتوانند به جلوگیری از تشکیل لخته خون کمک کنند.
- داروهای کاهش کلسترول: داروهای کاهش کلسترول میتوانند به کاهش کلسترول و فشار خون کمک کنند.
- داروهای کنترل فشار خون: داروهای کنترل فشار خون میتوانند به کاهش فشار خون کمک کنند.
- داروهای بهبود جریان خون: داروهای بهبود جریان خون میتوانند به بهبود جریان خون در پاها کمک کنند.
جراحی:
- آنژیوپلاستی و استنتگذاری: این روش شامل باز کردن شریانهای مسدود شده با استفاده از یک بالون و قرار دادن یک استنت برای نگه داشتن شریان باز است.
- بایپس شریانی: این روش شامل استفاده از یک شریان سالم از قسمت دیگری از بدن برای بایپس کردن شریان مسدود شده است.
- آمپوتاسیون: در موارد شدید، ممکن است نیاز به قطع پا باشد.
اگر پس از انجام تست ABI تشخیص PAD دریافت کردهاید، نگران نباشید. با مشورت پزشک و انتخاب بهترین روش درمانی میتوانید این بیماری را کنترل کنید و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشید.
همین امروز برای مشاوره با یک متخصص قلب و عروق وقت رزرو کنید و گامی مهم در جهت حفظ سلامت خود بردارید!
[لینک رزرو وقت] [شماره تلفن]
سوالات متداول در مورد شاخص مچ پا و بازو (ABI)
در اینجا به برخی از سوالات متداول بیماران در مورد تست شاخص مچ پا و بازو (ABI) و پاسخهای تخصصی به آنها میپردازیم:
1. تست ABI چیست و چه زمانی انجام میشود؟
تست ABI یک روش غیرتهاجمی برای ارزیابی جریان خون در پاها و بازوها است. این تست معمولاً برای تشخیص بیماری شریان محیطی (PAD)، ارزیابی خطر بیماری قلبی و عروقی و پیگیری وضعیت بیماران مبتلا به PAD انجام میشود.
2. آیا تست ABI درد دارد؟
تست ABI معمولاً بدون درد است. ممکن است در محل بستن کاف فشار خون احساس فشار خفیفی داشته باشید.
3. قبل از انجام تست ABI باید چه کاری انجام دهم؟
قبل از انجام تست ABI، از مصرف کافئین و سیگار خودداری کنید و به پزشک خود در مورد داروهایی که مصرف میکنید اطلاع دهید.
4. آیا تست ABI عوارض جانبی دارد؟
تست ABI معمولاً بدون عوارض جانبی جدی است. ممکن است در محل بستن کاف فشار خون کبودی خفیفی ایجاد شود.
5. نتایج تست ABI چگونه تفسیر میشوند؟
نتایج تست ABI با استفاده از یک عدد گزارش میشوند. عدد کمتر از 0.9 نشاندهنده وجود PAD است.
6. اگر نتایج تست ABI من غیرطبیعی باشد، چه اتفاقی میافتد؟
اگر نتایج تست ABI شما غیرطبیعی باشد، پزشک شما ممکن است آزمایشهای بیشتری را برای تایید تشخیص PAD و تعیین بهترین روش درمانی تجویز کند.
7. آیا تست ABI برای همه مناسب است؟
تست ABI معمولاً برای بیشتر افراد مناسب است، اما ممکن است برای افرادی که دارای بیماریهای خاصی هستند، مانند زخم باز در پاها یا نارسایی قلبی، مناسب نباشد.
8. چه مدت طول میکشد تا نتایج تست ABI مشخص شود؟
نتایج تست ABI معمولاً در عرض چند دقیقه پس از انجام تست مشخص میشوند.
9. آیا قبل از انجام تست ABI نیاز به ناشتا بودن است؟
خیر، قبل از انجام تست ABI نیازی به ناشتا بودن نیست.
10. آیا بعد از انجام تست ABI محدودیتهایی وجود دارد؟
خیر، بعد از انجام تست ABI معمولاً محدودیتی وجود ندارد.
11. آیا تست ABI درد دارد؟
یکی از سوالات رایج بیماران قبل از انجام تست شاخص مچ پا و بازو (ABI) این است که آیا این تست درد دارد؟ خوشبختانه، پاسخ به این سوال خیر است. تست ABI یک روش غیرتهاجمی و معمولاً بدون درد محسوب میشود.
در طول انجام تست، یک کاف فشار خون دور بازو و مچ پا شما بسته میشود، درست مانند زمانی که فشار خون خود را اندازهگیری میکنید. ممکن است در هنگام بستن کاف، احساس فشار خفیفی را تجربه کنید، اما این فشار موقتی است و نباید دردناک باشد.
در برخی موارد، افراد ممکن است در طول بستن کاف، احساس ناراحتی خفیفی را تجربه کنند، اما این ناراحتی معمولاً کوتاه مدت است و با تنظیم کاف یا کمی تغییر موقعیت آن برطرف میشود.
نحوه کاهش هرگونه ناراحتی احتمالی:
- به تکنسین یا پزشک خود اطلاع دهید: اگر در طول انجام تست احساس ناراحتی میکنید، فوراً به تکنسین یا پزشک خود اطلاع دهید. آنها میتوانند کاف فشار خون را کمی شلتر کنند یا موقعیت آن را تغییر دهند.
- شل کردن عضلات: سعی کنید عضلات خود را در طول انجام تست شل کنید.
- تنفس عمیق: تنفس عمیق میتواند به کاهش استرس و ناراحتی کمک کند.
به طور کلی، تست ABI یک روش ایمن و راحت است که برای تشخیص و مدیریت بیماری شریان محیطی (PAD) بسیار مفید است.
12. چقدر طول میکشد تا نتیجه تست ABI مشخص شود؟
یکی از مزایای مهم تست شاخص مچ پا و بازو (ABI)، سرعت بالای دریافت نتیجه آن است. برخلاف بسیاری از آزمایشهای دیگر که نیاز به ارسال نمونه به آزمایشگاه و چند روز انتظار دارند، نتیجه تست ABI معمولاً در عرض چند دقیقه پس از انجام آزمایش مشخص میشود.
در واقع، تکنسین یا پزشک در حین انجام آزمایش، نتایج اولیه را بررسی و محاسبه میکند. پس از اتمام آزمایش، پزشک نتایج را با شما در میان میگذارد و در صورت نیاز، توضیحاتی را در مورد آن ارائه میدهد.
نحوه اطلاعرسانی به بیمار:
- در طول آزمایش: پزشک معمولاً در پایان آزمایش، نتایج اولیه را به طور شفاهی با شما در میان میگذارد.
- گزارش کتبی: در برخی موارد، پزشک ممکن است یک گزارش کتبی از نتایج آزمایش به شما ارائه دهد. این گزارش شامل جزئیات بیشتری در مورد نتایج آزمایش و تفسیر آنها است.
- پیگیری: در صورت نیاز به آزمایشهای بیشتر یا تغییر در برنامه درمانی، پزشک با شما تماس خواهد گرفت و شما را در جریان خواهد گذاشت.
بنابراین، شما معمولاً بلافاصله پس از انجام تست ABI از نتیجه آن مطلع خواهید شد و میتوانید با پزشک خود در مورد مراحل بعدی مشورت کنید.
13. آیا انجام تست ABI نیاز به آمادگی خاصی دارد؟
خوشبختانه، تست شاخص مچ پا و بازو (ABI) نیاز به آمادگی خاص و پیچیدهای ندارد، اما رعایت چند نکته ساده میتواند به دقت نتایج آزمایش کمک کند.
موارد لازم برای آمادگی قبل از انجام تست ABI:
- پرهیز از کافئین: حداقل 12 ساعت قبل از انجام تست، از مصرف نوشیدنیها و مواد غذایی حاوی کافئین (مانند قهوه، چای، نوشابههای انرژیزا و شکلات) خودداری کنید. کافئین میتواند باعث انقباض عروق خونی شود و بر نتایج تست تاثیر بگذارد.
- ترک سیگار: حداقل 2 ساعت قبل از انجام تست، سیگار نکشید. نیکوتین موجود در سیگار میتواند باعث انقباض عروق خونی شود و بر نتایج تست تاثیر بگذارد.
- لباس مناسب: لباس راحت و گشاد بپوشید تا بتوانید به راحتی دراز بکشید و پاها و بازوهای شما در دسترس باشند.
- اطلاعرسانی به پزشک: اگر هر گونه بیماری زمینهای دارید یا داروی خاصی مصرف میکنید، قبل از انجام تست به پزشک خود اطلاع دهید.
- اجتناب از فعالیتهای بدنی شدید: قبل از انجام تست از انجام فعالیتهای بدنی شدید خودداری کنید.
به طور خلاصه: رعایت این نکات ساده به شما کمک میکند تا بهترین نتیجه را از تست ABI دریافت کنید و پزشک بتواند تشخیص دقیقتری داشته باشد.
14. آیا تست ABI جایگزینی برای سایر تستهای تشخیصی قلب و عروق است؟
تست شاخص مچ پا و بازو (ABI) یک ابزار تشخیصی مفید برای ارزیابی بیماری شریان محیطی (PAD) و خطر بیماریهای قلبی و عروقی است، اما جایگزینی برای سایر تستهای تشخیصی قلب و عروق نیست.
تست ABI به عنوان یک غربالگری اولیه برای تشخیص PAD عمل میکند و میتواند به پزشک کمک کند تا تشخیص دهد که آیا نیاز به انجام آزمایشهای بیشتر برای بررسی دقیقتر وجود دارد یا خیر.
در صورتی که نتایج تست ABI غیرطبیعی باشد یا پزشک نیاز به اطلاعات بیشتری داشته باشد، ممکن است آزمایشهای دیگری مانند موارد زیر تجویز شوند:
- داپلر سونوگرافی: برای بررسی جریان خون در شریانها.
- آنژیوگرافی: برای تصویربرداری از شریانها و تشخیص انسدادها.
- تست استرس قلب: برای ارزیابی عملکرد قلب در حین ورزش.
- نوار قلب (ECG): برای بررسی ریتم قلب.
اهمیت انجام سایر تستها در صورت نیاز:
انجام سایر تستهای تشخیصی قلب و عروق میتواند به پزشک کمک کند تا:
- دلیل اصلی بیماری را تشخیص دهد.
- شدت بیماری را تعیین کند.
- بهترین روش درمانی را انتخاب کند.
به طور خلاصه: تست ABI یک ابزار مفید برای غربالگری اولیه PAD است، اما برای تشخیص دقیقتر و انتخاب بهترین روش درمانی، ممکن است نیاز به انجام سایر تستهای تشخیصی قلب و عروق باشد. تصمیمگیری در مورد انجام این آزمایشها باید توسط پزشک و بر اساس وضعیت فردی شما انجام شود.
همین حالا وقت مشاوره رزرو کنید!
آیا نگران خطر بیماریهای قلبی و عروقی هستید؟ تشخیص زودهنگام و درمان موثر، کلید حفظ سلامت قلب و عروق شماست.
دکتر علی نصیریان، متخصص قلب و عروق، با بهرهگیری از بهروزترین تجهیزات و روشهای تشخیصی، آماده ارائه خدمات تخصصی به شما عزیزان هستند.
خدمات ما شامل:
- مشاوره تخصصی در مورد بیماریهای قلبی و عروقی
- انجام تستهای تشخیصی از جمله شاخص مچ پا و بازو (ABI)
- ارائه برنامههای درمانی فردیسازی شده
چرا باید همین حالا وقت مشاوره رزرو کنید؟
- تشخیص زودهنگام: با تشخیص زودهنگام بیماریهای قلبی و عروقی میتوان از پیشرفت آنها جلوگیری کرد.
- درمان موثر: با درمان موثر میتوان کیفیت زندگی شما را بهبود بخشید و از عوارض جدی جلوگیری کرد.
- تیم متخصص: دکتر علی نصیریان و تیم متخصص ایشان، با تجربه و دانش بالا، آماده ارائه بهترین خدمات به شما هستند.